Rafael Grossmann, spoed- en traumachirurg, voerde als eerste ter wereld een operatie uit met Google Glass, op 20 juni 2013. Toen hij de uitvinder ervan ontmoette besefte hij de fantastische mogelijkheden. Dat potentieel blijkt overigens vooral in niet-technische disciplines zoals pediatrie en huisartsgeneeskunde te liggen, een zo goed als onontgonnen gebied. Grossmann spreekt op 14 juni in Antwerpen (1).

Grossmann zette de stap naar Google Glass kort nadat hij afstudeerde in de exponentiële geneeskunde aan de singularity university. Oorspronkelijk leek Google Glass eerder een gadget die over het paard getild was. Het publiek zag er niet echt veel nut in.

“Pas de jongste jaren merken we een geleidelijke opmars van Google Glass in diverse medische disciplines. En dat ligt vooral aan de Augmedix toepassing met het gebruik van ‘remote scribes’”, aldus Grossmann.

Hoezo?

“Augmedix wordt nu al door minstens 20 Amerikaanse ziekenhuizen aangewend. Iemand in pakweg India, Bangladesh of Californië kan zo meeluisteren en -kijken bij een consultatie. En alles wat je  doet bij een consultatie, belandt automatisch in het medisch dossier. Als arts kun je je dus volledig focussen op je patiënt zonder nog constant op je computer te moeten kijken tijdens die consultatie. Je efficiëntie verhoogt enorm. Google Glass slaat niet alleen alles op, je kunt er tegelijkertijd live mee streamen. Firma’s in Spanje, Frankrijk… zijn nu gespecialiseerd om die software uit te werken voor Europa.”

U hebt zich ontpopt tot een opinieleider, maar bent u niet gelinkt aan Google vermits u hun product zo sterk promoot?

“Neen, ik ben een influencer maar ik werk totaal onafhankelijk, zonder enige relatie met welke firma of producent dan ook. Ik wil het gebruik van deze technologie stimuleren en optimaliseren. Als klinisch en technologisch expert zie ik het als mijn verantwoordelijkheid om deze expertise ter beschikking te stellen.”

Dan zit u op dezelfde golflengte als dr. Shafi Ahmed die met zijn eerste augmented reality operatie op Twitter meteen furore maakte en wiens video’s op de social media honderdduizenden keren bekeken zijn. Hij is de meest bekeken chirrug ter wereld?

“Shafi is een goede vriend die heel wat barrières sloopte. We ontmoetten elkaar op een conferentie in Dubai. Shafi werkt in een groot opleidingsziekenhuis en beschikt zo over meer mogelijkheden. Zelf ben ik eerder te vergelijken met een eenmansonderneming. Shafi Ahmed deed eigenlijk hetzelfde als ik met zijn operatie, maar hij bereikte massa’s mensen via zijn live operatie op de social media met de Hololens.

“In 2016 spraken Shafi en ik over virtual en augmented reality en vervolgens realiseerde hij met zijn team een operatie in live streaming in virtual reality 360°. 55.000 mensen zagen die operatie. Nadien deed hij dat nog een paar keer over, onder meer met Snapchat. In het VK had hij daarvoor meer mogelijkheden dan ik omdat in de US de privacywetgeving strenger is (daar gelden de HIPAA-regels of Health Insurance Portability and Accountability Act). “

Stel dat er iets fout loopt bij een dergelijke operatie, wie is dan verantwoordelijk?

“Alles wat we doen is gedekt door de patiënt via informed consent. Daarin verschilt dit niet van klassieke chirurgsche ingreep. Finaal is de chirurg verantwoordelijk voor alles wat met de patiënt gebeurt.”

Betekent deze technologie een meerwaarde, vergeleken met de klassieke chirurgie?

“Uit de weinige vergelijkende studies vandaag blijkt altijd een zekere voldoening omdat we efficiënter zijn. Je hebt meer face-to-face tijd met de patiënt. Het grote misverstand is dat mensen denken dat je constant in je googlebril zit te kijken, maar het is hooguit een frame dat je af en toe inschakelt. Vergelijk het met een achteruitkijkspiegel in je wagen waarmee je het verkeer achter je in het oog houdt en toch je blik op de weg gericht houdt. Ik kan met je zitten praten en terwijl bijvoorbeeld een hemoglobinewaarde bekijken Bij Augmedix gebruik je niet het scherm, maar de camera in je bril. Je wordt niet afgeleid door naar de computer te kijken. De empathie tussen arts en patiënt blijft bewaard. Uiteraard moet je deze  technologie juist inzetten en niet constant wegkijken van je patiënt. Een computer kan nooit een levensecht gesprek vervangen tussen arts en patiënt.”

Hoeveel kost deze technologie?

“Google Glass is nog beschikbaar tegen een ‘redelijke’ prijs van 1.500 euro. Maar een speciale operatiezaal voor augmented reality kost uiteraard een pak meer en dan moet je de voordelen afwegen tegen nadelen. Niet onbelangrijk: met augmented reality kun je je operatietijd inkorten en het OK dus veel efficiënter inzetten, net als je eigen operatietijd. Bovendien wordt technologie steeds sneller en kleiner, lichter en goedkoper. Je ziet zo op een dag veel meer patiënten naast het feit dat je patiëntencontact kwalitatief verbetert. Maar vooral:  je dringt medische fouten terug. In de VS alleen al sterven 440.000 mensen per jaar door fouten die te voorkomen zijn. Als je dat aantal kunt terugdringen, hoeveel kosten bespaar je dan niet door mensenlevens te redden?”

Gelden deze voordelen ook voor andere specialismen dan chirurgie?

“Jazeker. Voor pediatrie en huisartsgeneeskunde zijn de voordelen misschien nog groter omdat deze disciplines veel meer patiënten zien. Hun patiëntenflow zal veel efficiënter worden.”

Sommigen zeggen dat een aantal specialismen over enkele jaren zullen verdwijnen omdat hun werk is geautomatiseerd.

“In mijn blog had ik het enkele jaren geleden over deep learning en technologie en beeldherkenning en het werk van radiologen, pathologen, dermatologen. Ze zullen niet verdwijnen, wel sterk evolueren en minder routineklussen moeten opknappen. Nu al heb je radiologenwerk dat ’s nachts wordt uitbesteed aan iemand in Australië.”

Hoe ziet u het ziekenhuis van de toekomst? Wordt het kleiner of groter bijvoorbeeld? Zal ziekenhuisstaf alleen nog schermen bekijken en anderen sturen vanop afstand?

Ziekenhuizen zullen in de toekomst meer geconnecteerd zijn met elkaar en geïntegreerd in het digitale tijdperk. We zullen minder patiënten fysiek zien. Een ziekenhuis kan kleiner zijn dan nu, maar met een groter bereik. Dus evolueren we naar minder ziekenhuizen. Clouddiensten komen samen, maar je zult altijd mensen nodig hebben die data kunnen interpreteren naast machines. Patiënten moeten altijd een mens zien om advies te krijgen.

Patiënten zullen niet alleen ‘cured’ zijn,maar ook ‘secured’. Ze gebruiken nu al volop technologie, waarom dan niet in de gezondheidszorg als dat hun leven vergemakkelijkt? We weten dat 5 miljard mensen ter wereld geen toegang hebben tot de (basis)gezondheidszorg. Technologie moet die toegang ontsluiten.”

More and more visibility for @The5thConf June 14. @ZGJR and @specialistkrant in interview. More on #DigitalHealth? Only 5 tickets left ⏭ https://t.co/MbU2Cig2Xu @BvzdAbdh @Walravens_M @antoine_dhol @jcaudron @DuerinckJohnny @julievnuwenborg #BeHealth #betech pic.twitter.com/kE8nsUum1f

— Karen Opdecam (@KarenOpdecam) 11 juin 2018

Pascal Selleslagh

Rafael Grossmann houdt op 14 juni een avatar live conference (Live VR Teleconference with the US, using Holographic Avatars) op de 5th conference in Antwerpen die in het teken staat van nieuwe medische technologie en mee georganiseerd wordt door de Belgische Vereniging van Ziekenhuisdirecteurs (BVZD), Duval Union Academy en UCB in samenwerking met de Stad Antwerpen en Bluehealth Innovation Center

Uniek is dat tijdens deze conferentie ook de patient gehoord zal worden en dat er patiënten aanwezig zullen zijn. Er zijn nog enkele kaarten beschikbaar.

> Live VR Teleconference with the US, using Holographic Avatars