De Vlaamse ondernemers (Voka) willen taboes doorbreken om de zorg te veranderen. In die optiek brengen ze een aantal rationale standpunten naar voor. Maar ze pleiten er ook voor dat de eerste 177 EUR in de zorgkosten elk jaar door de patiënt zelf zouden worden betaald.

Pijnpunten zoals versnippering van zorg, inefficiëntie en overconsumptie van medicatie, medische beeldvorming en oneigenlijk gebruik van de spoeddienst worden door de Vlaamse ondernemers terecht aangeklaagd. Ook het heilig huisje van de deconventionering moet eraan: Voka pleit voor transparantie voor de patiënt door het verzekeren dat zorgverstrekkers de officiële afgesproken tarieven respecteren. Dit zijn rationele standpunten die de kwaliteit van zorg vooruit kunnen helpen. Maar Voka formuleert nog een ander voorstel: de eerste 177 EUR in de zorgkosten zullen elk jaar door de patiënt zelf moeten worden betaald.

Dit plan betekent een aanslag op de toegankelijkheid van de gezondheidszorg, vooral van de eerstelijnsgezondheidszorg. Dit voorstel treft vooral de meest kwetsbare patiënten en gezinnen, waarvan momenteel reeds 8 % zorg uitstellen omwille van financiële redenen, wachtlijsten of afstand. Als zij zorggebruik nog meer dan vandaag zullen uitstellen, neemt de kans op verwikkelingen en dus oplopende kosten voor de gemeenschap toe.

Het Voka-voorstel staat ook haaks op alles wat internationaal, onder andere door de Wereldgezondheidsorganisatie en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, wordt bepleit: het eerste contact van de patiënt met de zorg via de huisarts, moet zonder financiële drempel gebeuren en dit is intussen gerealiseerd in de helft van de lidstaten van de Europese Unie.

België behoort tot de landen in Europa, waar patiënten reeds zeer veel zelf moeten betalen op het moment van de zorgverstrekking: ongeveer 23% betaalt de patiënt zelf (o.a. via eigen bijdragen op geneesmiddelen, raadplegingen, niet terugbetaalde verstrekkingen, supplementen…). Wanneer hier ook de 177 EUR wordt geteld, die jaarlijks voor de eerste raadplegingen, geneesmiddelen,… die de patiënt nodig heeft zal moeten worden betaald, zullen we in de toekomst 28% van de uitgaven voor gezondheidszorg in ons land zelf betalen. Dat is bijna het dubbele van het Europese gemiddelde dat 15% bedraagt.

Voka noteert hierbij dat iedereen jaarlijks 177 EUR op een ‘zorgrekening’ zou moeten plaatsen om de ‘jaarlijkse franchise’ voor de verzorging in de eerste maanden van het jaar te dekken. En dan volgt een duidelijke hint naar waar dit voorstel echt over gaat: de aanvullende verzekering “waar je momenteel als patiënt zelf voor betaalt bij je ziekteverzekering”, moet worden uitgebreid naar zorg en welzijn. Met andere woorden: de solidaire ziekteverzekering die we met zijn allen met gemeenschappelijke middelen betalen, wordt afgebouwd, terwijl de aanvullende verzekering wordt versterkt. Een verdere stap naar de ‘vermarkting van de zorg’, met nieuwe commerciële spelers?

• Prof. An De Sutter

  Prof. Sara Willems, Prof. Em. Jan De Maeseneer

  Dr. Veerle Vyncke

  Veerle Piessens, Marc Cosyns, huisartsen

   

• Vakgroep Huisartsgeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg, Universiteit Gent